Szukaj

Kształcenie specjalne - pytania i odpowiedzi

Separator

  1. Kiedy dziecko jest niepełnosprawne?

W Polsce mamy podwójny system orzekania o niepełnosprawności dzieci. Orzeczenia wydane przez Miejskie/ Powiatowe Zespoły ds. Orzekania o Niepełnosprawności nie mają przełożenia na edukację (oprócz rekrutacji do przedszkoli), dają zupełnie inne uprawnienia, np. możliwość uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych współfinansowanych przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, prawo do skorzystania z ulgi na przejazdy czy ulgi rehabilitacyjnej w rozliczeniu PIT.
 
Aby dziecko mogło korzystać w placówce oświatowej z rozwiązań dedykowanych uczniom niepełnosprawnym, musi posiadać orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, wydane przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną.
 
Niektóre dzieci uznane za niepełnosprawne przez Powiatowy/ Miejski Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności nie dostaną orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego. Dotyczy to w szczególności dzieci z chorobami przewlekłymi (schorzenia neurologiczne, metaboliczne, genetyczne, układu pokarmowego, oddechowego i in.). Z kolei dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim otrzymają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego, ale nie orzeczenie o niepełnosprawności.
 
 

  1. Kto może uzyskać orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego?

Orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego są wydawane dzieciom i młodzieży:

  • niepełnosprawnym,
  • niedostosowanym społecznie,
  • zagrożonym niedostosowaniem społecznym, wymagającym stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy.

Przepisy podają katalog dziewięciu niepełnosprawności, uprawniających do uzyskania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.

Orzeczenia mogą otrzymać dzieci:

  1. niesłyszące,
  2. słabosłyszące,
  3. niewidome,
  4. słabowidzące,
  5. z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją,
  6. z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim,
  7. z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym,
  8. z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
  9. z niepełnosprawnościami sprzężonymi (dot. dzieci, u których występuje więcej niż jedna z powyższych przyczyn).
Podst. prawna: par. 1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 sierpnia 2017 r. w sprawie organizacji kształcenia, wychowania i opieki dzieci niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. 2017 poz.1578)
 
Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydaje rejonowa poradnia psychologiczno-pedagogiczna. Poradnie obowiązuje rejonizacja ze względu na adres szkoły/ przedszkola, do której uczęszcza dziecko. W przypadku dzieci młodszych lub dzieci, które nie uczęszczają do żadnej placówki edukacyjnej, rodzice powinni udać się do poradni właściwej ze względu na miejsce zamieszkania.
 

  1. Co zawiera orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego?

Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego zawiera:

  • nazwę i adres poradni;
  • nr dokumentu;
  • nazwiska wnioskodawców (rodziców/ opiekunów dziecka);
  • nazwiska członków Zespołu Orzekającego;
  • dane dziecka;
  • adres szkoły, przedszkola, placówki, do której uczęszcza dziecko;
  • okres, na jaki wydaje się orzeczenie;
  • przyczynę/ przyczyny wydania orzeczenia;
  • diagnozę (w tym informacje o możliwościach rozwojowych i potencjale dziecka);
  • zalecenia;
  • uzasadnienie.

Podstawa prawna: Zał. nr 1 do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 września 2017 r. w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych poradniach psychologiczno-pedagogicznych (Dz. U. 2017 poz. 1743)

Najważniejszą częścią orzeczenia są zalecenia, ponieważ szkoła ma obowiązek ich realizacji. Im bardziej precyzyjne i jednoznaczne, tym lepiej dla dziecka.

Zalecenia w orzeczeniu wskazują:

  • warunki i formy wsparcia umożliwiające realizację indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, w tym konieczność wspierania dziecka przez dodatkowo zatrudnioną kadrę
  • cele rozwojowe, które należy zrealizować podczas zajęć edukacyjnych, rewalidacyjnych, z pomocy psychologiczno-pedagogicznej, wraz z formami tej pomocy oraz rodzajami zajęć
  • wszystkie możliwe formy kształcenia, zaczynając od tej, która zdaniem zespołu orzekającego jest najkorzystniejsza dla dziecka – przy czym ostateczna decyzja, w jakiej szkole będzie się uczyć dziecko należy do rodzica
  • potrzebę realizacji wybranych zajęć jeden na jeden z nauczycielem lub w grupie do 5 osób, wraz z uzasadnieniem
  • niezbędny w procesie kształcenia sprzęt specjalistyczny i środki dydaktyczne, w tym technologie informacyjno-komunikacyjne
  • działania ukierunkowane na poprawę funkcjonowania dziecka, w tym jego udziału w życiu placówki edukacyjnej oraz działania wspierające rodziców
  • sposoby oceny efektów realizacji tych wszystkich zaleceń przez szkołę, przedszkole, ośrodek.

 

  1. Jakie obowiązki ma placówka edukacyjna wobec dziecka z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego?

Placówka edukacyjna ma przede wszystkim obowiązek realizować zapisy podstawy programowej oraz zalecenia zawarte w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego. Niezależnie od tego, czy jest to placówka ogólnodostępna, integracyjna, czy specjalna, publiczna czy niepubliczna - przepisy obligują ją do realizowania zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenie specjalnego.

Zgodnie z prawem, placówki edukacyjne zapewniają:

  1. dostosowanie programu nauczania i programu wychowania przedszkolnego do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych, zgodnie z zapisami indywidualnego programu edukacyjnego- terapeutycznego i orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego
  2. zajęcia specjalistyczne, o których mowa w przepisach w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach;
  3. zajęcia rewalidacyjne/ socjoterapeutyczne;
  4. dostosowanie warunków i formy sprawdzianu, egzaminu maturalnego i egzaminu sprawdzającego kwalifikacje w zawodzie Podstawa prawna: art. 1 ustawy z dn. 14 grudnia 2016 Prawo oświatowe (Dz.U. 2017 poz. 59).

Opracowanie:
Małgorzata Tymińska
pedagog

 

 

Na podstawie: Agnieszka Niedźwiedzka „Najczęściej zadawane pytania dotyczące kształcenia specjalnego. Informator Wszystko Jasne.” Warszawa, 30 grudnia 2017 r.

 

Skontaktuj się z nami już dziś

Nasz numer telefonu
81 532 80 78
535 769 900

Przejdż do kontaktu