Aby mieć więcej czasu na czas dla siebie czy zajęcia pozalekcyjne warto wcześniej dobrze przygotować się nauki. Na początek - pobieżnie przejrzenie materiału, przeznaczonego na daną lekcję, celem wstępnego pojęcia o czym będzie mowa na danej lekcji (zapoznanie się z nowymi terminami, pojęciami itd., wykonanie notek) Dzięki temu późniejsza lekcja będzie właściwie powtórką, uzupełnieniem informacji, o których uczeń już wie z przed – wglądu, co wpływa również korzystnie na sprawniejsze sporządzanie notatek z zajęć (uczeń będzie wiedział co go czeka, co jest ważne, a co mniej). Istotne jest również stawianie sobie przed lekcją pytań, co ważnego trzeba zapamiętać (zorientowanie na cel) i podczas niej poszukiwać właśnie tych odpowiedzi (odhaczanie małych celów - pytań, które uczeń postawił sobie przed lekcją). Po wszystkim warto, aby uczeń wykonał dla samego siebie mini test (co udało się zapamiętać z lekcji).

W domu warto zadbać do spokojne odrobienie pracy domowej (w razie potrzeby korzystanie z pomocy rodziców, korepetytorów, pomocy naukowych, Internetu) i przygotowanie niezbędnych materiałów na następny dzień.

 

 

Należy pamiętać, iż słyszenie i słuchanie to dwie różne rzeczy. Słyszenie jest pasywne, podczas gdy słuchanie wymaga aktywnego udziału. Słuchanie jest świadomym wysiłkiem, którego celem jest zapamiętanie, a następnie zapisanie podawanych informacji. Starajmy się unikać dodatkowych czynników rozpraszających takich jak rozmowy z kolegą/koleżanką. Na początku lekcji nauczyciele podają ważne organizacyjne uwagi, na koniec – podsumowują najważniejsze informacje oraz wskazówki do nauki – warto z tej wiedzy skorzystać.

 

 

Sukcesowi w nauce sprzyjają dobre notatki. Jak je wykonać? Należy słuchać głównych ważnych informacji. Rozróżniać co jest ważne, co mniej. Uprzednie zapoznanie się w domu z tematem nadchodzącej lekcji będzie ułatwiało tą sprawność. Posiadanie ogólnych informacji o tym, co jest przerabiane na lekcji sprawia, iż jest to pewnego rodzaju powtórka.

Dobre notowanie to także umiejętność pisania wypracowanymi skrótami. Wykorzystajmy margines na zapisywanie uwag, myśli, pytań. Uwypuklajmy ważne informacje. Można to osiągnąć używając: wielkich, grubych liter, kolorów, podkreśleń, strzałek, ramek.

A może notatki nielinearne w formie map myśli (notatki graficzne)? Konstruując mapę mentalną należy pamiętać o odpowiedniej strukturze. Zaczynamy od głównego zagadnienia w centrum, do niego dodajemy (a można tak w nieskończoność) kolejne uzupełniające się treści. Centralny temat warto uzupełnić rysunkiem. Dodajemy główne kategorie na grubych gałęziach.

To co dookreśla dany temat/zagadnienie dopisujemy na kolejnych liniach/gałązkach, myśląc o przejrzystości, graficznej harmonii (lepiej mniej i czytelnie niż zaśmiecać mapę niepotrzebnymi wypełniaczami). Stosujmy słowa – klucze, upewniając się, że po pewnym czasie ten sam termin, będzie wywoływał jednoznaczne, określone skojarzenie.

 

 

Niestety niećwiczona pamięć jest zawodna. Przeciętny uczeń po pierwszych 10-ciu minutach zaczyna gwałtownie zapominać przyswojone wiadomości. Po 24 godzinach zapomina 80% szczegółów nowego materiału.

 

Jak uczyć się żeby zapamiętać? Stosując system powtórek:

 

 

Wzrokowcy powinni: używać kolorowych pisaków i długopisów, podkreślać, rysować, tworzyć schematy i tabele, układać krzyżówki z najważniejszych słów do zapamiętania, kluczowe słowa, wzory, daty, wnioski zapisywać na małych karteczkach i umieszczać na wysokości oczu, stosować wizualne pomoce naukowe (slajdy, filmy, fiszki), pracować w ciszy.

Słuchowcy powinni: głośno powtarzać najważniejsze do zapamiętania, uczyć się w duecie, jeżeli to możliwe rymować, śpiewać, deklamować, ułożyć krótki wiersz lub piosenkę złożoną z najważniejszych słów do zapamiętania, wykorzystać dialogi, dyskusję w grupie, nagrywać i odtwarzać najważniejsze informacje.

 

Kinestetycy powinni: uczyć się wykorzystując dynamikę całego ciała, konstruować modele przestrzenne, demonstrować pojęcia za pomocą ruchów i gestów (kalambury), powtarzając materiał chodzić po pokoju.

 

A/Mnemotechniki – opierające się na trzech fundamentalnych zasadach takich jak:

 

 

 

AKRONIMY- słowa utworzone z pierwszych liter wyrazów wchodzących w skład całej grupy np. PKO, NBP, PWN; AKROSTYCHY- przeciwieństwo akronimów. Tworzenie zdań, z których pierwsze litery składają się na wyraz do zapamiętania np. Sam teraz rozluźniam ekstremalne spięcie = STRES; RYMONIMY- krótkie rymowane wierszyki ułatwiające zapamiętywanie informacji np. –uje się nie kreskuje; SYSTEM ŁĄCZENIA PARAMI- łączenie przedmiotów z listy pierwszego z drugim, drugiego z trzecim, trzeciego z czwartym itd. W wyobraźni łączymy je stosując techniki wyobrażeniowe; MNEMONICZNE HISTORYJKI- w wyobraźni tworzy się śmieszne i przerysowane sceny; SYSTEM HAKÓW - słowa służą zaczepianiu nowej informacji.

 

B/ Mapy myśli (MIND- MAPS)

C/Wizualizacja - polega na wizualizowaniu obrazów, scen, których się obawia, boi się, w których nie wie co może się stać, w których stres może całkowicie unieruchomić i zablokować wszelkie normalne reakcje.

 

D/Symulacja - role-play; symulacja naturalnych warunków, w jakich wiadomości, których się uczymy, będą musiały wyjść na światło dzienne. Można zorganizować sobie z kimś wspólną naukę i razem zasymulować klasowe środowisko.

 

E/Programowanie pamięci - pozwala zarówno zapamiętywać, jak i przypominać sobie. Za pomocą tej metody można realizować różne cele, nie tylko związane z nauką. 1. określ cel i wybierz pozytywne wspomnienie ze swojego życia 2. wyobraź sobie jak najżywiej to wspomnienie i wtedy stwórz kotwicę pamięciową np. zaciskając prawą pięść, pocierając nos itp. 3. wyobraź sobie swój cel i uruchom do niego inna kotwicę 4. wzmacniaj swoje wspomnienie aby było emocjonalnie silne 5. uruchom obie kotwice równocześnie 6. poczekaj 2 minuty by emocje ze wspomnienia i celu połączyły się 7. wyobraź sobie, że realizujesz swój cel z zapałem w przyszłości.

 

Tworzenie logicznych powiązań między częściami materiału. Stosowanie zasady – nauka przez zrozumienie – to kompletna strata czasu. Ucząc się i powtarzając trzeba zastosować metodę syntetyczno – analityczno – syntetyczną tzn.: przeczytać całość, potem jeszcze raz przeczytać podkreślając ważne informacje, podzielić tekst na niewielkie części i powtarzać każdą z nich aż do pełnego zrozumienia i zapamiętania.

 

Reasumując: efektywne uczenie się pozwala na osiąganie dobrych wyników w nauce i zapewnienie większej ilości czasu na rozwój pasji i zainteresowań. Która z metod jest najbardziej skuteczna? Nie ma patentów i szablonów. Sposobów na przyswajanie wiedzy jest zapewne tyle ile uczących się. Pewne jest jednak to, że warto. Poznanie i stosowanie zasad efektywnego uczenia się, wpływa pozytywnie na ergonomię pracy umysłowej, sprawiając, iż nauka staje się dla uczniów mniej uciążliwa, a nawet przyjemna.

 

Na zakończenie psychozabawa dla uczniów:

 

 

PUNKTACJA:
Po 2 punkty za odpowiedzi: 1b, 2a, 3b, 4a, 5c, 6c, 7a, 8c, 9a, 10b, 11c, 12c
Po 1 punkcie za odpowiedzi: 1a, 2c, 3c, 4b, 5a, 6a, 7b, 8b, 9c, 10c, 11a, 12a
0 punktów za odpowiedzi: 1c, 2b, 3a, 4c, 5b, 6b, 7c, 8a, 9b, 10a, 11b, 12b]

PODSUMOWANIE:
20 – 24 p.
Znasz zasady uczenia się i umiesz je zastosować w życiu. Dzięki temu sprawnie przyswajasz wiadomości i nauka może się stać dla Ciebie fascynującą przygodą. Oby tak dalej! Na pewno będziesz odnosił wiele sukcesów w szkole i w życiu.
15 – 20 p.
Prawdopodobnie Twoje możliwości są większe niż rezultaty, które osiągasz. Mógłbyś mieć lepsze oceny i więcej satysfakcji z nauki, gdybyś był bardziej systematyczny i uporządkowany. A może brakuje ci wiary w siebie? Uważaj na lekcjach i stosuj się do wskazówek nauczyciela, a zobaczysz, że nauka nie musi być nudna.
9 – 14 p.
Chyba nie jesteś najlepszym uczniem. Musisz włożyć więcej wysiłku i chęci w odrabianie lekcji. Poproś o pomoc nauczyciela, rodziców, kolegów. Bądź systematyczny i nie zniechęcaj się trudnościami. Może warto zgłosić się na zajęcia wyrównawcze?
0 – 8 p.
Niestety, nie masz się czym pochwalić. Jeśli nie zmienisz swojego podejścia do nauki, czekają Cię spore kłopoty

 

• „Nowoczesne uczenie się, albo ściąga z metodyki pracy umysłowej” H. Hamer

• Ćwicz swoją koncentrację!” A. Solms

• „Kurs szybkiej nauki” - Krzysztof Klimaj - WWW.eBookEdit.com

• „Wyciągnij z lekcji MAX” - Krzysztof Klimaj - WWW.eBookEdit.com

• „Panowanie nad umysłem” - Tag i Judith Powell

• „Superpamięć” – John Brown

• „Jak uczyć się szybko i skutecznie” – Bożena Cioch i Ewa Misiura – Kolejko

• https://www.youtube.com/watch?v=kECHj8g6_fU

 

 

Opracowała: mgr Aneta Piotrowska-Sołtys - pedagog